Z perspektywy architektów tworzących plan nowoczesnych osiedli mieszkaniowych, jednym z największych wyzwań projektowych są przestrzenie wspólne. Kupujący inwestują przecież nie tylko w przysłowiowe cztery ściany, ale także udogodnienia znajdujące się na mapie budynku oraz jego okolic. Co decyduje o tym, że przestrzenie wspólne w budynkach mieszkalnych są postrzegane jako wartościowe i sprzyjające integracji sąsiedzkiej?

 Odpowiednio zaprojektowane wnętrza, z wykorzystaniem naturalnych materiałów i stonowanych kolorów, mogą pozytywnie oddziaływać na nasze emocje. A kiedy do wnętrza wprowadzimy też starannie dobrane detale architektoniczne, przestrzeń wspólna staje się miejscem zarówno relaksu, jak i kreatywnego pobudzenia.

Przykładem holistycznego podejścia jest gotowy projekt osiedla Leśna Sonata w Sopocie, gdzie drewniane akcenty, podświetlane lustra i ilustracje Poli Augustynowicz, inspirowane lokalnym krajobrazem, tworzą spójną, artystyczną przestrzeń. W Haffnera Residence, innym kompleksie powstającym w tym samym mieście, dominują bardziej klasyczne detale – podłoga wyłożona miękką wykładziną, wysokie portale drzwiowe i ozdobne kinkiety kształtują przestronne przestrzenie wspólne i podnoszą życie codzienne do rangi luksusowego.

Podobne rozwiązania, z większym naciskiem na kontekst kulturowy, oferuje osiedle Modena by Cordia w Poznaniu, które już ożywia przestrzeń dawnego terenu Poznańskich Zakładów Przemysłu Odzieżowego im. Komuny Paryskiej „Modena”. Już na etapie projektu zadbano o to, by poszczególne detale odzwierciedlały historyczny charakter dzielnicy. Koncepcji projektowej osiedla przewodzi eklektyzm – wykończenia części wspólnych nawiązują do eleganckich klatek schodowych jeżyckich kamienic, a industrialna przeszłość „Modeny” łączy się z nowoczesnym minimalizmem.

 Jak przestrzenie wspólne mogą budować relacje społeczne?

Relacje sąsiedzkie często jawią się jako zjawiska z dalekiej przeszłości, kiedy wspólna przestrzeń i codzienne interakcje były naturalną częścią życia. Współczesne miejskie tempo, zdominowane przez indywidualizm, sprawia, że więzi lokalnych społeczności stają się coraz słabsze. Aby odwrócić ten trend, nowoczesne osiedla są dziś projektowane z myślą o odbudowie relacji sąsiedzkich i tworzeniu przestrzeni sprzyjających interakcjom.

Przemyślana architektura części wspólnych nie tylko ułatwia codzienne funkcjonowanie i wzmacnia poczucie wspólnoty, ale także – wbrew powszechnemu przekonaniu – współistnieje z poczuciem prywatności. Jakie rozwiązania zaspokajają wymienione potrzeby? W projekcie osiedla Leśna Sonata, architekci zastosowali m.in.:

• wspólny taras na dachu – doskonałe miejsce na odpoczynek na świeżym powietrzu czy spotkania towarzyskie w gronie najbliższych,
• strefę chillout – wyposażoną w wygodne kanapy, telewizor, aneks kuchenny oraz stoły do pracy i gier planszowych, stworzoną z myślą o spędzaniu czasu w kameralnej atmosferze,
• miejsce do aktywności fizycznej – przestrzeń  dedykowana jodze, pilatesowi czy innym formom ruchu, która pozwala mieszkańcom dbać o zdrowie i relaksować się bez wychodzenia z budynku.

Zieleń cenniejsza niż złoto, czyli natura, która wspiera kształtowanie przestrzeni wspólnych

Współczesne podejście do urbanistyki pozwala na integrację natury z miejskim stylem życia, gdzie znak równości między zabudową mieszkaniową a zielonym otoczeniem nie musi być tożsamy z budową osiedla w bezpośrednim sąsiedztwie rozległego lasu. Powstają inwestycje, które coraz częściej obejmują możliwość spędzania czasu na świeżym powietrzu. Popularne rozwiązania to:

• zielone tarasy – zarówno te przypisane do mieszkań, jak i wspólne przestrzenie na dachach oferują mieszkańcom możliwość odpoczynku w otoczeniu roślinności. W przypadku Leśnej Sonaty, mieszkańcy mogą cieszyć się własnymi tarasami, na których to wiśnie, jabłonie oraz platany oddzielają sąsiedzkie balkony.
• ekstensywna zieleń na dachach – umożliwia retencji wody deszczowej, poprawiają jakość powietrza i zmniejszają temperaturę otoczenia, a także stanowią dodatkową przestrzeń do wypoczynku.
• strefy relaksu na świeżym powietrzu – czego przykładem jest rewitalizacja ponad 100-letniej alei platanów na poznańskim osiedlu Modena by Cordia, która stanie się przestrzenią relaksu dla mieszkańców oraz lokalnej społeczności.

Psycholodzy już dawno dowiedli, że to, czym się otaczamy, ma ogromny wpływ na nasze codzienne samopoczucie. Z tego względu współczesny design w obszarze projektów mieszkaniowych coraz częściej stawia na przestrzenie, które wywołują poczucie spokoju, odprężenia i komfortu. To, gdzie mieszkamy, jest przecież niezwykle istotną częścią naszego życia.